Axel Enthoven Design Is No Art

In de fantasierijke sciencefictionfilmreeks Back to the Future kreeg Marty McFly een DeLorean DMC-12 ter beschikking, die door de geniale uitvinder Dr. Emmett Brown getransformeerd werd tot een tijdmachine om naar het verleden, het heden en de toekomst te reizen. De unieke schetsen van de hand van Axel Enthoven (1947) hebben, met het nodige inlevingsvermogen, hetzelfde potentieel in zich als de spraakmakende DeLorean. Zijn schetsen brengen ons terug in de tijd, naar het moment van genese van tal van evenzeer iconische ontwerpen. Ze tonen ons de kracht van de ontwerper, die vanuit het verleden onze huidige samenleving vormgeeft. En ze zijn een doorgeefluik van kwaliteiten en waarden die ook voor de toekomst van design relevant zullen blijven.

Als we ervan uitgaan dat deze schetsen even efficiënt functioneren als de DeLorean tijdmachine, dan kunnen we net zoals Marty McFly op zoek gaan naar inzichten in het verleden, heden en de toekomst, in ons geval dan binnen het oeuvre van Axel Enthoven.

WAT ZEGGEN DEZE SCHETSEN OVER HET ONTSTAANSPROCES VAN DE PRODUCTEN DIE DEZE TEKENINGEN REPRESENTEREN?

Schetsen is voor Axel Enthoven even fundamenteel en natuurlijk als ademen. Hij geeft meermaals aan dat zijn grootste successen op bierviltjes ontstaan zijn. Van daaruit groeiden ze uit tot internationale producten, die elk hun eigen leven gaan leiden zijn. Binnen het schetsen ligt de conceptie en de incubatie, daar wordt een idee geboren. Opmerkelijk is dat Axel Enthovens schetsen heel direct en concreet zijn. Het zijn geen toevallige krabbels, want volgens Axel groeien doodles nooit uit tot een product. Integendeel, aan de hand van slechts enkele lijnen presenteert hij de volledige dynamiek van het product, gevat binnen de parameters waarmee er gewerkt kan worden. Zijn schetsen zijn gecreëerd vanuit een objectief idee dat uit zijn geest komt, vanuit iets dat hij wil en kan bereiken.

WELKE BETEKENIS HEBBEN DEZE SCHETSEN IN HET HEDEN?

Ze representeren een duidelijke stellingname in het hedendaagse debat of designers ook kunstenaars zijn. Het antwoord is nee, design is geen kunst. Deze tekeningen zijn een visuele getuigenis van het feit dat je alleen kunt ontwerpen wanneer je in staat bent om compromissen te maken. Kunstenaars maken geen compromissen, designers voortdurend. De kwaliteit en de identiteit van het ontwerp is gelegen in het incorporeren van alle mogelijke hindernissen en uitdagingen waar je als ontwerper voor komt te staan. Als er één ding duidelijk uit de schetsen naar voor komt, is dat Axel Enthoven dit nooit als een belemmering van zijn designpraktijk heeft gezien.

Integendeel, dit maakte het hem als designer eigenlijk juist ontzettend makkelijk. Hij gebruikt het schetsen zelf als een manier van denken, ze zijn ver’beeld’ingen van een proces waarbij hij alle ingrediënten oplijst, afweegt en combineert, met als doel de toegevoegde waarde van het ontwerp bij de gebruiker te leggen.

WAAROM ZULLEN DEZE SCHETSEN IN 2047 (EN LANG DAARNA) NOG RELEVANTIE HEBBEN?

Omdat ze de kernwaarden van Axel Enthovens denken over design incorporeren en deze waarden zijn zo fundamenteel dat ze relevant blijven voor designers doorheen verschillende generaties. Zijn schetsen zijn een toonbeeld van hoe hij met een ontwerp telkens die haarscherpe balans tussen ratio en emoties opzoekt. Hoe beter uitgebalanceerd, hoe tijdlozer het ontwerp. En door producten te ontwikkelen die een tijdloze uitstraling hebben, geef je als ontwerper richting aan de toekomst. Ontwerpen is in de toekomst denken en via deze schetsen ontwikkelt Axel Enthoven ‘wat als’ scenario’s. Tijdloosheid bereik je als ontwerper door jezelf buiten de trends en de mode te plaatsen. Deze tijdloosheid wordt in de schetsen aan het papier toevertrouwd, uitgedrukt in het performante van het ontwerp, in de coherentie en de sterkte van het concept. Deze schetsen zijn de bron van de filosofie achter elk van zijn producten.