Valéry Lippens

Opgegroeid met een oudere zus Julie (51) en jongere zus Justine (26), een mama die al vrij vroeg overleed en een papa die 41 jaar lang de populairste burgemeester van het land was. Ziedaar Valéry Lippens (49) die momenteel, en dat voor het eerst, zijn werken tentoonstelt in zijn eigen Knokke-Heist. Daar is hij best fier op. Wanneer we de oprijlaan van wijlen de burgemeester oprijden, getuigen nog enkele strandbloemen hun ontroerend verhaal van dankbaarheid. Daar hebben we afspraak met de zoon. Veel komt Valéry niet in de spotlights te staan, maar voor KNOKKE TALKS. gunt hij ons graag een fascinerende inkijk in zijn nieuwe leven. Een portret in zwart-wit …

De dood van zijn papa heeft uiteraard een grote impact gehad op de beslissingen die Valéry neemt voor zijn latere leven. Maar eerst: terugspoelen. Naar de Zoutelaan, waar Valéry opgroeide. Maar vooraleer we de band starten, geeft Lippens jr. ons graag deze invulling mee: ‘Papa was geen burgemeester. Hij was een burgervader’. Valéry: “Ik was nauwelijks acht jaar toen papa burgervader van Knokke-Heist werd, dus eigenlijk heb ik hem nooit anders gekend dan in die hoedanigheid. Maar papa was net dezelfde figuur thuis als wanneer hij in het openbaar was. Streng maar rechtvaardig, met een flinke dosis humor en vooral zichzelf niet al te serieus nemen. Hij liet ons ook vrij om ons de dingen te laten doen wie we graag deden. Ikzelf ging eerst rechten studeren aan de ULB in Brussel, en daarna politieke wetenschappen in New York. Justine staat mee aan het roer van een start-up in de VS en Julie houdt zich vooral bezig met natuurbehoud. Dus allemaal ver weg van de politiek. Wat hij in ieder geval geprobeerd heeft, is zijn gemeente aan te passen aan de hedendaagse en toekomstige noden. Als ik terugblik op zijn leven, zowel op vlak van ‘papa zijn’ als zijn ambt van burgervader, is dat met een glimlach. Of zoals hij zelf zei: ‘Ik heb veel fout gedaan, veel goed gedaan en ook een beetje gewerkt.”

VAN WAAR DAN DE VERHUIS NAAR BRUSSEL?

“Dat kwam hoofdzakelijk omdat mijn mama daar woonde. Intussen gaan ook mijn kinderen daar naar school. Wel kom ik sinds de dood van mijn papa meer naar Knokke-Heist. Als je op jonge leeftijd al je mama verliest (n.v.d.r. mama overleed bijna twintig jaar geleden) en begin dit jaar je papa, dan komt het besef dat jij misschien eens de volgende kan zijn. Dan is het goed om terug te keren naar een plaats waar je je wortels hebt. Een veilige haven. En ja, dat is Knokke voor mij. Maar, in tegenstelling tot mijn mama bij wie het heel snel ging, heb ik van mijn papa uitgebreid en intens kunnen afscheid nemen. We waren vrijwel dag en nacht samen en ik was chauffeur, luisterend oor, kok, verpleger en vooral bezorgde zoon. Vreemd, maar we lachten heel veel in die moeilijke periode. Ik bracht hem naar zijn leukemiebehandelingen in Brugge. Hij vroeg me ook om hem overal rond te rijden door zijn Knokke-Heist. Dan vertelde hij bij elk café, elke villa, elk bosje of bankje op de route weer een prachtig verhaal. Hij kende werkelijk alles en iedereen. Wat mij toen nog opviel, was zijn ongelooflijk geheugen, zijn eenvoudig leven en dat hij met kleine dingen zo tevreden was.”

HOE BEN JE TOT HET FOTOGRAFEREN GEKOMEN?

“Door mijn mama! Zij was een bekende fotografe die in opdracht voor verschillende magazines werkte. Uren en dagen heb ik in donkere kamers doorgebracht.

Dat vond ik als kleine jongen reeds bijzonder fascinerend. Van haar heb ik zeker de liefde voor de camera meegekregen. Ik heb trouwens nog steeds haar fototoestel waarmee ze heel haar leven gewerkt heeft. Een Nikon. Tegenwoordig heeft iedereen om het anderhalf jaar een nieuwe camera of smartphone, maar toen had men nog een camera voor het leven.

In Londen heb ik mijn opleiding fotografie gevolgd en werkte ik twee jaar lang als experimenteel fotograaf voor het horlogemerk Swatch. Ik kreeg intussen de kans om in Berlijn, Londen en Genève te exposeren.”

WAAROM NOG NIET IN JE EIGEN KNOKKE-HEIST?

“Iedereen kende me in het buitenland als de fotograaf Valéry Lippens en ik wilde niet dat mensen zouden zeggen dat ik mocht exposeren omdat ik ‘het zoontje’ van de bekende burgervader was. Twee jaar geleden trachtte schepen van Cultuur Annie Vandenbussche me nochtans al te overhalen om in Scharpoord tentoon te stellen. Ze gaf vele redenen aan om mijn werk hier te tonen en daar heb ik uiteraard alle begrip voor. Maar door eerst de coronapandemie en later het overlijden van papa, heb ik de boot nog afgehouden.”

“DE LAATSTE WEKEN VOOR ZIJN DOOD WAS IK DAG EN NACHT SAMEN MET MIJN PAPA: IK WAS CHAUFFEUR, KOK, VERPLEGER EN VOORAL LUISTEREND OOR EN BEZORGDE ZOON.”
– VALÉRY LIPPENS

IK HERINNER ME DE FOTO VAN JE PAPA MET ZIJN KOSTUUM IN HET WATER

“Die heb ik een drietal jaar geleden genomen (ogen die plots beginnen twinkelen). Er was toen nog lang geen sprake van zijn ziekte of corona. Ik vroeg of hij eventjes aan de vloedlijn wilde poseren, maar hij ging plots een heel stuk verder. Ook tijdens zijn laatste levensweken heb ik honderden beelden van hem gemaakt. Ik herinner me nog zijn ongelooflijke fierheid. Ook tijdens zijn laatste videovergaderingen en gemeenteraden zag iedereen hem in zijn kostuum, ook al moest ik zijn hemd, das en vest boven zijn pyjama aantrekken. Toen ik een paar dagen voor zijn overlijden nog een mooi beeld van hem maakte, wist ik eigenlijk al dat het op zijn bidprentje zou komen.”

HOE OMSCHRIJF JE EIGENLIJK JE EIGEN WERK?

“Ik fotografeer veel in zwart-wit. Na de dood van mijn papa trok ik ‘s morgens vroeg samen met mijn hond dikwijls de natuur in. Daar maakte ik honderden foto’s. Op dat tijdstip heb je het meest pure licht en bovendien heeft onze kust, en Knokke-Heist in het bijzonder, het mooiste kleurenpalet. Ik kwam soms een uur lang niemand tegen en heb honderden uitzichten en panorama’s geklikt. Vaak plaatsen waar ik met mijn papa naartoe ging. Misschien was het wel een vorm van rouwtherapie. De werken waarmee ik momenteel exposeer, zijn een vijftigtal foto’s van uiteenlopende aard. Maar de rode draad is een collectie van een heel ander Knokke-Heist dan wat iedereen kent: zeer minimalistisch, zonder strandbars, gepersonaliseerde nummerplaten of cocktails.”

VALÉRY LIPPENS STELT NOG TOT EN MET ZONDAG 16 JANUARI 2022 TENTOON IN CC SCHARPOORD IN KNOKKE-HEIST, DAGELIJKS VAN 10 TOT 19 UUR.