Cart 0
Paul Boonefaes (1965) studeerde talen in Antwerpen en behaalde een MBA aan Vlerick Business School. Na decennia ondernemerschap in de internationale maritieme sector investeert hij momenteel in vastgoed en private equity. Daarnaast is hij auteur, publicist én een begeesterend spreker die al enkele jaren het fenomeen ‘woke’ bestudeert.
WAT IS WOKE?
Wikipedia vermeldt dat ‘woke’ is overgewaaid uit de VS en oorspronkelijk refereert aan een alertheid in verband met rassendiscriminatie. “De laatste jaren wordt de term algemener gehanteerd als een verzamelnaam voor politiek activisme, dat meer en meer een obsessie met huidskleur, ras, afkomst, gender of seksuele oriëntatie lijkt te worden”, stelt Paul Boonefaes vast. “Woke bekeken door de lens van de diversiteit is verschillend van kijken naar talent en democratisch pluralisme. Gelijke kansen is vervangen door gelijke uitkomsten. Sommigen vinden dat woke nu eerder een cultus van overgevoeligheid en een vijand van de vrije meningsuiting is geworden. Steeds meer sijpelt woke nu ook door in Vlaanderen.”
Paul Boonefaes onderbouwt elke zin in zijn boek. De uitgebreide referentielijst getuigt van de grondigheid waarmee hij nagaat of wokeness bijdraagt tot meer sociale rechtvaardigheid of eerder de vrije meningsuiting ondermijnt. Met dit boek wil Paul Boonefaes uitleggen hoe de ideologie achter woke is ontstaan en hoe het komt dat deze ideeën sinds de financiële crisis van 2008 plots overal aanwezig lijken. Zo kan de lezer zich zelf een idee vormen over de betekenis van de nieuwe politieke correctheid en de bedoelingen van de zelf uitgeroepen activisten voor sociale rechtvaardigheid. Weliswaar moeten we erop wijzen dat de auteur als referentiekader de VS nam. “Maar zoals het met zoveel dingen gaat, waait woke toch over naar Europa. De klepel is in Vlaanderen nog niet zover doorgeslagen als in de States, maar dat betekent niet dat het niet zal komen …”, zegt Paul Boonefaes.
BLIJKT WOKE TE ONTSPOREN?
“In 2008 was er de financiële crisis en toen kwam woke als geroepen. In de States kreeg woke een megafoon. Grote bedrijven konden hun blazoen oppoetsen met anti-bias trainingsprogramma’s om hun deugdzaamheid aan te tonen. Woke gaat vaak over ‘white washing of guilt’ en is voor grote bedrijven een gemakkelijke manier om sociale status te verwerven zonder een enorme inspanning te moeten doen.”
Hoe meer een organisatie voor woke pleit, hoe meer je op je hoede moet zijn, waarschuwt Boonefaes. “Bedrijven kiezen er voor omdat ze hun markt beter kunnen segmenteren. Ze richten een afdeling ‘diversiteit en inclusie’ op die bepaalt wat er nog mag gezegd worden. Diversiteit op het werk is onvoldoende. Alleen in inclusieve omgevingen kan iedereen zichzelf zijn.
Het zou goed zijn die twee cruciale termen eerst goed af te bakenen. Onder ‘diversiteit en inclusie’ verstaan woke activisten iets anders dan de traditionele invulling die de meeste mensen aan die begrippen geven. Woke is neerkijken op de ideeën van de gewone mens.
Alles wat tot gisteren bestond, moet weg: tradities en gezinsdenken worden in vraag gesteld. In omgevingen waar woke activisten een voet aan de grond krijgen, scheppen ze heel snel een klimaat van zelfcensuur en repressie. Als wat je zegt tot je ontslag kan leiden, is er eigenlijk geen sprake meer van vrije meningsuiting. Als je door je werkgever niet meer benaderd wordt als individu, maar louter als lid van de identitaire categorie waartoe je behoort en op basis waarvan je bepaalde eigenschappen zou hebben, is dat racisme en seksisme. Onder het mom van meer rechtvaardigheid en streven naar diversiteit en inclusie worden allerhande beperkingen op expressie en taalgebruik ingevoerd. Dat is een gevaarlijke evolutie die absoluut niets met rechtvaardigheid te maken heeft. En zo wordt er verdeeldheid op de werkvloer gebracht. Niemand durft nog voor zijn mening uitkomen, uit vrees een minderheid op de tenen te trappen. Woke bemoeilijkt de communicatie tussen mensen en doet net het omgekeerde van emanciperen. Bovendien, hoe meer iemand van die minderheid zich als slachtoffer gedraagt, hoe meer die welkom is bij woke activisten.”
DIVERSITEITSTRAININGEN
“Intussen zijn programma’s voor ‘diversiteit en inclusie’ een miljardenbusiness geworden in de States. 7,5 miljard dollar in 2020 om precies te zijn en dat cijfer zou volgens projecties groeien tot 15,4 miljard dollar in 2026. Dergelijke programma’s kwamen er nadat Amerikaanse grote bedrijven, openbare instellingen en ngo’s in de jaren 90 plots miljoenen moesten betalen na veroordelingen voor discriminatie. Het fenomeen hangt dus nauw samen met de typisch Amerikaanse juridische cultuur, waar niet alleen veel makkelijker gedagvaard wordt, maar rechters per uitspraak ook vlotjes tientallen miljoenen dollar boetes opleggen. Ondanks al die trainingen zijn er amper meer vrouwen en minderheden in het management doorgestoten. Dat blijkt uit een analyse van data uit 829 bedrijven over drie decennia, gepubliceerd in 2016 door Harvard-wetenschappers. De meeste diversiteitstrainingen leiden dus niet tot meer diversiteit, klinkt het.”
Volgens de Amerikaanse sociaal psycholoog Jonathan Haidt drijven veel bedrijven mee met de dominante woke cultuur omdat ze het gevoel hebben dat ze niet anders kunnen. Het is een risicoafweging uit vrees voor rechtszaken.
“Een aantal bedrijven in de States is bang om mensen uit minderheden aan te trekken, omdat je ze geen kritiek of negatieve feedback kan geven zonder van racisme of discriminatie beschuldigd te worden. Hoe progressiever de sector, hoe meer de bedrijfstop het gehad heeft met die cultuur: media, journalistiek, de kunstensector, de reclamewereld en in toenemende mate de technologiesector. Als er een ‘niet woke’ diversiteitstraining zou bestaan, zouden ze daar meteen opspringen.”
HOE ZAL WOKE HIER IN VLAANDEREN EVOLUEREN?
“Wellicht zal het niet lang meer duren voor de woke ideologie ook ons sociaal, cultureel en politiek leven domineert”, zegt Paul Boonefaes. “Het WEF (World Economic Forum) heeft de ESG-doelstellingen (Environmental, Social & Governance / Milieu, Maatschappij en Bestuur) bepaald. Ondernemers die kapitaal willen aantrekken, een vergunning of subsidie krijgen, moeten aan die ESG-doelstellingen beantwoorden. Woke zal een soort poortwachter worden. Op die manier gaan we naar een autoritaire samenleving. Mijn advies aan bedrijven hier is: bezin voor je begint, want het is moeilijk om de geest terug in de fles te krijgen.”
WIL JE MEER VERNEMEN OVER WOKE, DAN HEEFT PAUL DRIE LEZINGEN IN PETTO OVER DE EFFECTEN VAN DE WOKE IDEOLOGIE OP DE MAATSCHAPPIJ MET TELKENS EEN ANDERE FOCUS.
MEER INFO: PAUL@BOONEFAES.NET
Dit artikel komt uit ons magabook KNOKKE Talks. Issue 04 (winter vibes 2022).
Journalist: Edith Vervliet
