
Achter een moderne rijhuisgevel bekleed met donkergrijze tegels in het midden van De Judestraat in Knokke schuilt een ware schatkamer aan kunst. Het Peiremuzee, dat sinds vorig jaar onder Mu.Zee Oostende ressorteert, vangt in een intieme setting de essentie van het Belgische modernisme. Naast boeiende tijdelijke tentoonstellingen en lezingen gunt het museum bezoekers een blik op de vaste collectie werken van Brugs kunstenaar Luc Peire (1916-1994), zijn atelier en privébungalow.

De zon weeft haar gouden stralen door de kruin van een statige den en tovert een fonkelend lichtspel op het stille, vierkante vijvertje. We staan in het midden van de tuin van het Peiremuzee, een setting die zo uit Zuid-Frankrijk lijkt weggeplukt. “In de jaren ‘60 vestigde Peire zich in Parijs”, vertelt kunstgids Anne-Marie Kinds. “Maar zijn hart is altijd in Knokke gebleven. Tijdens de zomer vertoefde hij maar wat graag in het vakantiehuis van zijn echtgenote Jenny Verbruggen, waar het museum nu is ondergebracht. In de jaren zestig besloot Peire vlak aan zijn atelier – dat hij in 1946 achteraan in de tuin van het vakantiehuis bouwde – van 1960 tot 1965 een heel eenvoudige bungalow bij te bouwen, net zoals het atelier sober van opzet en ingericht met eenvoudige materialen en meubilair.” De sfeer is er zo authentiek dat het lijkt alsof de kunstenaar elk moment kan binnenwandelen.
ABSTRACT VERTICALIST
Luc Peire stond bekend als meester van het abstract verticalisme, een stijl die hij ontwikkelde vanuit zijn vroege expressionistische werken, sterk beïnvloed door zijn grote voorbeeld Permeke. Die invloed merken we overal. Zijn houtskoolwerk ‘Mon Père’ (1939) prijkt in zijn atelier netjes naast ‘De Kar’ (1936) van Permeke. Peire vertrekt vanuit deze vorm van expressionisme met donkere, sombere landschappen en gedeformeerde personages. Na zijn opleiding aan de academies van Brugge, Gent en Antwerpen, en onder invloed van zijn leraar Gustave Van de Woestyne, evolueert zijn werk van zwaarmoedig naar steeds abstracter. “Zijn reizen waren hierbij van cruciaal belang”, vertelt Kinds. “Na Italië reist hij door naar Sicilië, waar hij onder de indruk raakt van het frescoschilderen van Giotto en Piero della Francesca. Niet dat Peire die frescotechniek ook gaat toepassen (de enige fresco’s maakte hij in het huis van zijn broer Marcel, dat niet open is voor publiek), maar vooral qua compositie en vormen laat hij zich inspireren. Peire blijft in 2D werken en gaat kleurvlakken omlijnen. Begin jaren vijftig reist hij naar Spanje (Mallorca) en Marokko (Meknès, Mogador, Fés, Rabat). Dat reflecteert zich in heldere en felle kleuren, met veel landschappen in geel. Geel is een kleur die voor hem licht symboliseert. Ze zal nadien voortdurend in zijn oeuvre terugkomen. De volgende omzwervingen brengen Peire naar Belgisch-Congo (waar hij twee jaar zal verblijven) en de Canarische eilanden. Van zijn periode in Congo zijn er heel weinig werken aanwezig in het museum, maar je merkt wel de invloed op de kunstenaar aan de hand van primitieve houten beelden. In zijn werken reflecteren deze nieuwe bestemmingen zich in de evoluties van de figuratie. Peire maakt gebruik van samengebundelde arabesken en suggestieve bewegingen en wat verschijnt er? Een cirkeltje dat symbool staat voor het hoofd van de menselijke figuur. Via een heel persoonlijke reductie van de menselijke figuur wordt zijn stijl de daaropvolgende jaren steeds strakker, met heldere, afgelijnde kleurvlakken en een dominante verticale lijn als spirituele verbeelding van de mens, geplaatst in een zeer evenwichtige ruimte.” In de collectie van het Peiremuzee is deze evolutie goed zichtbaar.

NIEUWE IMPULS
Dankzij de toewijding van Marc Peire, de neef van Luc en zoon van Marcel, blijft het museum ook vandaag levendig. Na het overlijden van Luc Peire in 1994 richtte Marc de Stichting Jenny en Luc Peire op en zorgde hij voor het behoud van de collectie.
In 2024 werd de stichting overgedragen aan Mu.Zee in Oostende, wat het Peiremuzee een nieuwe impuls gaf. Om aan de toenemende vraag naar artistieke verdieping tegemoet te komen, organiseert het Peiremuzee nu maandelijks lezingen die ingaan op diverse kunstthema’s. “Tijdens de laatste lezing sprak Dominique Savelkoul, voormalig directeur van Mu.Zee en nu directeur van Tefaf, over de wereld van kunst, de rol van kunstverzamelaars en de dynamiek van kunstbeurzen”, vertelt Kinds. In de eerste tentoonstelling ‘Recht(lijnig)’, die liep tot 9 juni 2025, werd de privécollectie getoond van verzamelaar Roland De Brock, een intieme vriend van Peire en een belangrijke schakel in de verspreiding van zijn werk.
“Tijdelijke tentoonstelling of niet, door de veelheid van de werken krijg je in Mu.ZEE, Permekemuseum en het Peiremuzee (sinds 1 november 2024 onder leiding van algemeen directeur Bruno Verbergt) een heel mooi overzicht van Peires loopbaan en van zijn artistieke nalatenschap, wat je soms in een museum niet krijgt”, vertelt Kinds. De gele en blauwe werken zoals ‘Sol’ (1958) – ‘Limonsol’ (1968) – ‘Aton’ (1981) en ‘Lacazoul’ (1972) zijn ons het meeste bijgebleven van ons bezoek, maar evengoed zijn prachtig interieur. En natuurlijk de onvervalste sfeer. Geen wonder dat Peire zijn hart hier verloren had, aan Jenny maar ook aan Knokke.
PEIREMUZEE, DE JUDESTRAAT 64, 8300 KNOKKEHEIST
Dit artikel komt uit ons magabook KNOKKE Talks. Issue 09 (summer vibes 2025). Te bestellen in onze webshop of gratis online beschikbaar om te lezen.
Journalist: Anja Van Der Borght